داد زدن سر کودک | عوارض و راهکار برای داد زدن سر بچه
داد زدن سر کودک از نظر بزرگسالان شاید مساله چندان مهمی نباشد. پس شاهدیم که برخی از والدین در برخورد با مسائلی که دوست ندارند کودک انجام دهد، دچار عصبانیت‌شده و سر او داد می‌زنند. داد زدن سر کودک زیر دو سال، رفتار بسیار مخرب‌تری است و تاثیرات منفی روی ذهن و احساس کودک خواهد گذاشت. علاوه بر آن، این عمل موجب از بین رفتن اعتماد به نفس کودکان می‌شود، و در آیند او را به مشکلات روحی و جسمی دچار خواهد کرد. به همین جهت در این مطلب به بررسی این موضوع و ارائه راهکارهایی برای والدین جهت جلوگیری از رفتار داد زدن سر کودک می‌پردازیم. برای دریافت خدمات مشاوره کودک کلیک کنید.
چرا والدین بر سر کودکان داد می‌زنند
برخی والدین آنقدر در عصبانیت غرق می‌شوند که صدای خود را روی فرزندانشان بلند می‌کنند. ولی نمی‌دانندکه با فریاد و خشونت به ندرت می‌توان مشکل را حل کرد. شاید با داد زدن سر کودک بتوانید برای مدت کوتاهی او را ساکت و مطیع خود کنید، اما نمی‌توانید با این شیوه، رفتار و نگرش کودک را عوض کنید. به بیان دیگر، داد زدن فقط باعث می‌شود کودک از شما بترسد و عواقب عملکرد خود را درک کند. کودکان در یادگیری، بسیار به والدین خود اعتماد دارند، و اگر عصبانیت و پرخاشگری چیزی باشد که کودک در خانواده خود عادی بداند، در رفتار آنها هم منعکس خواهد شد.
لورا مورخام، نویسنده و مربی والدین، می‌گوید: شغل شماره یک شما به عنوان پدر و مادر بعد از اطمینان از امنیت کودکان، مدیریت احساسات خودتان است. هر کسی که تاکنون سر کودکش داد زده باشد می‌داند که این کار نه تنها پیامشان را برای کودک شفاف‌تر نمی‌کند، بلکه همراهی کودکان و نظم و انضباط‌دادن به آن ها را سخت‌تر هم می‌کند. زیرا هر بار که سر کودکتان فریاد می‌زنید، پذیرش او پایین‌تر و پایین‌تر میآید.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهد؛ فریاد سر کودک موجب می‌شود کودکان از نظر جسمی و کلامی پرخاشگر شوند. فریاد زدن به هر دلیلی هم باشد، نوعی بیان خشم است و موجب ترس کودکان و ایجاد حس ناامنی در آنها می‌گردد. ولی حفظ آرامش، اطمینان‌بخش است و باعث می‌شود کودکان حتی در صورت انجام کار ناشایست، از شما حس دوست داشته شدن و پذیرش بگیرند. به ویژه، فریاد زدن‌هایی که همراه با توهین کلامی و تنبیه باشد، به عنوان سوءاستفاده عاطفی شناخته می‌شوند و اثرات مخرب طولانی مدتی چون: اضطراب، عزت نفس پایین و افزایش پرخاشگری را به دنبال خواهند داشت. همچنین کودک مستعد انجام رفتارهای ناشایستی مانند قلدری می‌شود، زیرا درکشان از رفتارهای درست و غلط کم است.
عوارض داد زدن بر سر کودک
گفتیم که داد زدن سر کودک عوارضی در روحیه و رفتارهای آنها خواهد گذاشت. مهمترین این عوارض به شرح زیر است.
_ از بین رفتن اعتماد به نفس
اگر سر کودک مخصوصا زیر دو سال داد بزنید، اعتماد به نفس او را از بین می‌برید. در واقع نحوه رشد کودک، تاثیر مستقیمی در شکل‌گیری اعتماد به نفس او دارد. کودکان باید خود را دوست بدارند و به توانایی‌های خود اطمینان کنند. به خود احترام بگذارند و به خودباوری برسند. این موارد تنها در صورتی امکان‌پذیر می‌شود که ترس و اضطراب در محیط رشدشان نباشد. اما فریاد زدن سر کودک، موجب ترس و نگرانی او خواهد شد.
_ داد زدن سر کودک و بروز رفتار پرخاشگرانه
شکل‌گیری رفتارهای پرخاشگرانه در شخصیت کودک، از دیگر عوارض داد زدن سر آنهاست. یعنی کودک نیز با فریاد زدن و رفتارهای خشونت‌آمیز، به تخلیه طغیان روحی‌اش می‌پردازد و ممکن است این حالت در او باقی بماند.
از عوارض داد زدن سر کودک در رفتارهای آینده او، بی‌قراری، ناراحتی، انجام کار بدون فکر و به صورت خشونت‌آمیز است. همچنین کودک در برقراری ارتباط با همسن و سالان خود دچار مشکل می‌شود. علاوه بر آن، کودک در سن نوجوانی مستعد ابتلا به افسردگی خواهد بود و در بزرگسالی نیز شخصیتی عصبی پیدا می‌کند.
_ بروز ترس و نگرانی
داد زدن سر کودک که با تحقیر و توهین همراه است، شخصیت کودک را خورد می‌کند و باعث ترس او از شما می‌شود، این ترس در اکثر مواقع کودک را ساکت می‌نماید و او را از بیان احساسات باز می‌دارد. زیرا کودک در چنین حالتی نگران قضاوت شدن توسط دیگران است و برای جلوگیری از این ترس، احساساتش را پنهان می‌کند. این شرایط در آینده کودک هم اثرات خیلی مخربی دارد و روابط اجتماعی او را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
_ داد زدن سر کودک | بروز مشکلات جسمی و روحی
فریاد زدن سر کودک به علت ایجاد ترس و نگرانی در او، به بروز مشکلات جسمی مرتبط با استرس و اضطراب (افسردگی، انزوا و گوشه‌گیری) نیز منجر خواهد شد. این عوامل نیز در رشد کودک اثرات مخربی برجای می‌گذارند. محیط رشد سالم در شکوفایی کودک تاثیرات قابل ملاحظه‌ای دارد و همانگونه یک محیط سرکوبگر، محدودیت‌های جدی در شخصیت کودک به وجود می‌آورد.
_فریاد زدن بر سر کودک: سوءاستفاده عاطفی
مواردی که در بالا گفتیم تاثیرات فریاد زدن بر روی کودک است. ولی آیا میتوانیم داد زدن را نوعی سوءاستفاده عاطفی هم بدانیم؟ کارشناسان در این مورد عقیده دارند که داد زدن بر سر کودکان با سواستفاده جسمی یا در بعضی موارد حتی با بدتر از سوءاستفاده جسمی برابر است. آنها همچنین معتقدند که فریاد زدن فقط بالابردن سطح صدا نیست، بلکه تاثیر کلمات و زبان بدن موجب ایجاد دلهره و تاثیرات مخربی در کودک خواهد شد.
راه حل های مشاوران برای توقف داد زدن سر کودک
اگر از این عمل خود ناراحت هستید و به دنبال راهکاری برای کنترل عصبانیت می‌باشید. و نمی‌توانید جلوی خود را در داد زدن سر کودک بگیرید، مشاوران روش‌هایی ارائه می‌دهند که در این قسمت به آنها می‌پردازیم.
1- آرام کردن خود در زمان عصبانیت
هنگام عصبانیت بهتر است قبل از هر کاری، از محیطی که در آن قرار دارید فاصله بگیرید و چند دقیقه‌ای صبر کند تا عصبانیت شما فروکش کند. این کار علاوه بر آرامش خودتان، به کودکان هم کمک می‌کند تا احساسات خود را در مسیری درست کنترل کنند.
2- صحبت در مورد احساسات
عصبانیت یک احساس طبیعی است که ممکن است برای هرکسی پیش آید. شما با بیان احساساتی چون، شادی و هیجان یا غم، عصبانیت، حسادت و ناامیدی، به فرزندان یادمی‌دهید که همه این احساسات بخشی از کارنامه انسانی هر آدمی است. با صحبت راجه به احساسات خود موجب ترغیب کودک به انجام همان کاری می‌شوید که از او انتظار دارید. این کار به کودک کمک‌می‌کند تا با نگرشی محترمانه نسبت به خود و دیگران، روابط سالمی در زندگی خود ایجاد نماید. البته نباید با کودک درد و دل کنید. بیان احساسات جدا از بیان مشکلات و ناراحتی های روحی خودتان است. چرا که کودک توانایی درک مشکلات و حل آن ها را ندارد.
3- صحبت کردن با آرامش، اما محکم
کودکان گاهی اوقات رفتاری ناشایست انجام می‌دهند و این بخشی از روند طبیعی بزرگ‌شدن آنهاست. شما باید در این مواقع با آنها محکم صحبت کنید. ولی طوری که عزت نفسشان خدشه‌دار نگردد. طوری که بفهمند عملی که انجام‌دادند غیر قابل تحمل و ناشایست بوده است. هرگز از بالا یا فاصله دور به حالت دستوری با کودک صحبت نکنید. بهتراست در کنارشان باشید و با رفتاری احترام‌آمیز مسئله را بین خودتان حل کنید.
4- صحبت از عواقب کار کودکان به جای تهدید کردن
به گفته باربارا کلوروسو، نویسنده کتاب «بچه‌ها ارزشش را دارند!»، بکارگیری تهدید و مجازات، احساس عصبانیت، نارضایتی و درگیری بین شما و کودک را بیشتر خواهد کرد. همچنین تهدید و مجازات در دراز مدت، از رشد نظم و انضباط درونی در کودک جلوگیری می‌کند.
اگر سر کودک خود داد زدید، چه باید کرد
هنگامی که به هر دلیلی نتوانستید عصبانیت خود را کنترل کنید و سر کودک خود داد زدید. بهتراست فورا از او عذرخواهی کنید. با این کار به کودک یادمی‌دهید که هر کسی ممکن‌است اشتباه کند و با عذرخواهی می‌توان آن را جبران کرد. ولی اگر کودکتان سر شما فریاد کشید، آرام و محکم، مرزها را به او یادآوری کنید و بگویید تا وقتی آرام‌نشده، با او صحبت نخواهید کرد. این گونه او هم یادمی‌گیرد که رفتار محترمانه انجام دهد.
بهره‌گیری از مشاوره کودک نیز، از روش‌های موثر برای برخورد درست با کودکان می‌باشد. شمامی‌توانید با کمک مشاوره کودک، با روحیه و حالات کودک بهتر آشنا شوید. و راجع به نحوه برخورد صحیح با آن و رفع مشکلات برای ایجاد روابطی سالم بیشتر به آگاهی برسید. و اقدامات لازم را انجام دهید.
سخن آخر
در پایان بایدبدانید که کودکان هم دارای شخصیت هستند و باید بتوانند ابراز وجود کنند. یادتان‌باشد همیشه در زندگی کودکتان مانند یک مشاور عمل کنید، نه یک مهاجم. به کودک خود بیشتر توجه‌کنید و رفتار درست او را مورد ستایش قرار دهید. به اوبگویید که چقدر دوستش دارید. اگر رفتارهای مکرر ناشایست از او دیدید، با دریافت مشاوره کودک در اصلاح روش‌های تربیتی خود تلاش کنید. اینگونه سریع تر رفتارهای مناسب‌تری جایگزین خواهید کرد.
برای دریافت مشاوره در زمینه داد زدن سر کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی آواژه تماس حاصل نمایید.
